HACASH- $HAC İNCELEMESİ #1

Bu inceleme muhtemelen 5-6 seriden oluşacak. ilkine başlayalım.

HAC ı incelemeden önce bitcoine hatta biraz daha öncesine değinmekte fayda var.

Kripto paralar bugünkü bilinen haliyle hayatımıza girmeden öncede dijital bir varlık/para yaratmak için pek çok kişi tarafından denemeler yapılmıştır.

1982'de eCash, David Chaum tarafından icat edildi.

e-altın ise Douglas Jackson tarafından icat edildi. İkiside başarılı olamadı.

1998 yılında B-Money Dai Wei adlı bir bilgisayar mühendisi tarafından yaratıldı. Dönüm noktası burası gözüküyor. B-money den önceki girişimlerin başarısız olmasının temel sorununu, bu ürünlerin merkezi oldukları yönünde değerlendiren pek çok görüş var. İşte bu noktada Dai Wei bu problemi aşan ve bir adım öteye giden ilk kişi. Ayrıca bir dijital varlık başarılı olacaksa:

Kopyalanmamalı (sahte para basımını engellemek gibi düşünün) ve onun yalnızca bir kez kullanılabilmesi gerekliydi.

İşte bu konsept $BTC nin ortaya çıkışından tam 10 yıl önce Dai Wei tarafından tanıtıldı.

1998 yılında “B-MONEY” kavramını açıkladığı bir makale yayınlamıştır. Bu makalede takip edilemez, dijital takma adla birlikte gönderilebilecek bir dijital para birimi fikrini açıklamıştır. Dağıtılmış depolama teknolojisinin kripto para birimine uygulanmasını öneriyor, dağıtılmış muhasebe (defter) kavramını netleştiriyor ve bingo: PoW un kullanılmasını öneriyordu. 😍

Ancak başarılı olamıyor. Çünkü yukarda yıldızladığım yerde bahsettiğim çifte harcama (double spending) problemini çözemiyordu.

Nick Szabo tarafından aynı yıl Bit Gold adlı bir diğer girişimin taslağı hazırlanmış ve Szabo merkeziyetsiz dijital para yaratma fikrini araştırmıştır.

Küçük bir teorik katkı👇

Çifte harcama nedir?

Bir dijital varlığın, aynı anda birden fazla kez kullanılmasına çift harcama (double spending) deniyor. Dağıtılmış defter teknolojisi blockchainin temel yapı taşlarındandır. Ağ üzerinde yapılan bütün işlemler doğrulanarak ve kaydedilerek bloklara eklenir. Bitcoinde olduğu gibi bir ağda gerçekleştirilen bütün işlemler madenciler tarafından onaylanır, bu işlemler bloğa işlenir ve artık değiştirilemez.

İşte dananın kuyruğu onaylanma gerçekleşinceye kadar olan bekleme süresinde oluyor. Kötü niyetli biri aynı varlığı madencilik onayı beklenirken başka bir alıcıya daha gönderebiliyor. Burdaki önmeli nokta ise madencinin işlediği işlemler artık değiştirilemez ve bu tarz işlemlerde ağa işlendiğini görmeye dikkat etmekten geçiyor.

Ancak bununda açığı var. Ağın %51 ine sahip olan ya da yönetenler madencilerin işlediği değiştirilemez verileri değiştirebilir (%51 saldırısı). Çifte harcamaya sebep olabilir. Ancak teorik olarak bu nerdeyse imkansız.

Devam edelim.

İşte bu iki isim ve öncesindekiler bizim esrarengiz Satoshiye ilham olmuştur. Bilim de hep böyle ilerler. Kimse sıfırdan bir şeyi keşfetmez. Bilgi ve bilim birikerek ilerler ve çığ olur. Biz hep son noktadaki isimleri biliriz ama öncesinde devasa birikime katkı sunmuş görünmez kahramanlar vardır.

Satoshi 2008 finansal krizinin o alevli günlerinde 31 Ekim 2008'de bitcoinin whitepaperı (teknik döküman) yayınlanıyor. Yayınlanmadan önce yaklaşık iki yıl boyunca Bitcoin üzerinde çalıştığını daha sonra belirtmiştir.

Bitcoin white paper’da en çok geçen kelime, toplamda 48 kez kullanılan “blok”tur.

Makale “blockchain” kelimesini ise içermemektedir. Bunun yerine Satoshi, Bitcoin “blokzincirini” bir “zaman damgası sunucusu” olarak adlandırır.

Bitcoin kelimesi yalnızca 2 kez geçiyor. Bunlardan biri zaten başlıkta bulunuyor.

Toplamda 9 sayfadan oluşan makalenin başlığı ise:

“Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System” (Bitcoin: Bir Eşler Arası Elektronik Nakit Sistemi)

İşte bu tarihsel düzlemde B-Money nin merkeziyetsizliğini ve PoW konsensüsünü devralan bitcoin çifte harcama sorununu çözüyordu.

Bir es verelim.

1993 yılında ortaya atılan #PoW (Proof of Work) un mucitleri Cynthia Dwork ve Moni Naor isimleridir. Dwork, Amerikan vatandaşı ve Harvard mezunu bir kriptografi uzmanı ve bilgisayar mühendisi akademisyendir. Naor ise İsrail asıllı ve California Üniversitesi doktarsına sahip bir bilgisayar mühendisidir. Bu ikilinin makaleleri ise “Pricing via Processing, Or, Combatting Junk Mail, Advances in Cryptology" ismiyle CRYPTO92 dergisinin Lecture Notes in Computer Science isimli sayısında yayınlanmıştır.

Devam edelim.

Genesis Block (başlangıç bloğu)

3 ocak 2009 tarihinde Satoshi ilk genesis bloğu oluşturuyor ve bitcoin fiilen doğuyor.

Genesis; Eski Yunanca'da ve Latince'de köken, kaynak, başlangıç, yaratılış, doğuş demektir. Bu kadar detaya girdik bir detay vereyim. İncildeki ilk kelime genesistir.

İlk cümle eski Ahit'ten alınmış bir ayetten oluşmaktadır. "Başlangıçta Tanrı, gökleri ve yeri yarattı."

Genesis bloğu, kayıtların tutulduğu defterin ilk sayfası olarak düşünebilirsiniz. Yani tüm kayıtların tutulduğu bloklar bu bloğun üzerine inşa edilmiştir.

Satoshi standart veri satırları içinde genesis bloğuna bir mesaj yazdı. Bu, İngiliz The Times gazetesinden bir manşetti: ''The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks (Şansölye bankalar için ikinci bir kurtarma paketi hazırlamanın eşiğinde)''

Ne dahiyane.

Ayrıca bu blok, sonsuza kadar harcanamayacak 50 BTC'lik bir ödüle sahiptir.

Başlangıç bloğundan alınan 50 BTC ödül 1A1zP1eP5QGefi2DMPTfTL5SLmv7DivfNa adresine, karadeliğe gönderilmiştir. Yani arzı ve total MC i hesaplarken minimum 50 BTC eksiltebilirsiniz.

Neyse bu kadar yeter. Bundan sonrasını herkes biliyor zaten  Ama ben bu tarihçeye çok merak saldım. Biraz daha dibe dalmak gerekiyor.

2018 yılında Hacash adında yeni bir kripto para birimi oluşturuldu. Genesis bloğu 4 Şubat 2019'da kazıldı ve Hacash'ın kurucusu da Satoshi Nakamoto gibi anonim ve ortadan kayboldu. Geriye Hacash'ın ulaşmak istediği hedefi ayrıntılı olarak açıklayan 82 sayfalık whitepaper kaldı.

Şimdilik burada ara verelim, devamı 2. seride HAC xeggex de listeli ve kayıt yaptırmak isteyenler için linki bırakıyorum. Kayıt yaptırarak bana destek olabilirsiniz. Sadece kayıt yaptırmanızı ve inceleme serisinin bitmesini beklemenizi önerebilirim. Geçmişte yüzlerce defa yaptığım uyarıları lütfen unutmayın.

XeggeX'e Kayıt Olmak İçin Tıkla

Zaten hacmi çok düşük. Projenin artıları ve eksileri var. Ayrıca hiç bir zaman yatırım tavsiyesi vermem. Sürekli uyarıyorum. Gemler çok ama çok risklidir. Bu projeye dair artısıyla eksisiyle bilinmesi gereken çok fazla şey var. Beğenen, yorum, alıntı ve RT yapan elleriniz dert görmesin. Daha fazla kişinin görmesi için paylaşarak destek olabilirsiniz. Sağlıcakla kalın.